Wereldzeiler duikt met walvisjong

Wereldzeilen kent diepte- en hoogtepunten. De afgestudeerde jurist Joshua van Eijndhoven uit Utrecht weet er alles van. Hij begon met zijn boot Hope aan een oceaanreis, maakte stormen mee en kreeg materiaalpech, leerde onderweg een vrouw kennen en nam haar mee aan boord. Inmiddels schrijft hij columns voor www.vaarkrant.nl en zit hij samen met zijn Katia in de Stille Zuidzee. En daar maakt hij iets mee waar iedere watersporter en liefhebber van de zee van droomt.

,,Katia en ik zijn zenuwachtig. We zitten hier op Tonga en gaan samen met een gids de oceaan weer op. Ditmaal niet om naar een bestemming ver achter de horizon te varen, maar om walvissen te zoeken. We hebben walvissen al vaak gezien, maar dan vanaf het dek van onze boot. Dit wordt anders, nu gaan we als zwemmer het water in als we deze grootste dieren van de wereld tegenkomen. Onze kansen zijn goed. Jaarlijks komen duizenden mensen naar Tonga voor de walvissen.

We vertrekken om kwart over zeven ’s ochtends. We zoeken bultruggen, de walvissensoort die ieder jaar zwemt vanuit Antarctica naar Tonga en terug. Ze ondernemen de reis van zesduizend kilometer om rond Tonga te paren en te kalven. Om die reden zie je in Tonga veel moeders en kalveren samen.

De bultrug is niet een van de grootste walvissoorten ter wereld maar weegt toch al snel 30 ton; 400 keer zwaarder dan een mens. Het gewichtsverschil tussen mens en bultrug is hetzelfde als tussen mens en een merel.

We varen drie kwartier op hoge snelheid. Ineens zien we iets verderop een walvis. Een volwassen bultrug. Hij zwemt nieuwsgierig rond de boot. We doen onze snorkelspullen aan. Snel, snel. Maar we zijn net te laat in het water en het enorme dier verliest zijn interesse. We zien een grote pluim en dan de brede rug door het water glijden. De staart komt naar boven en weg is ‘ie. We moeten verder op zoek.

De bultrug is een inspiratie voor natuurbeschermers over de hele wereld. In de jaren zeventig sloegen duizenden mensen wereldwijd hun handen ineen. De bultrugwalvis werd het symbool van gezamenlijke acties tegen walvisjacht. Het lukte een verbod in te voeren en sindsdien zijn vele walvissoorten in aantal gegroeid. Inmiddels is de bultrug niet meer bedreigd.

We varen verder. Een half uur later zien we ineens een moeder en kalf, te herkennen aan de grote en kleine ademhalingspluim. Onze boot volgt de twee een tijdje van een afstand totdat de walvissen stoppen. Heel voorzicht nadert de boot en stopt op een afstandje. We glijden het water in en zwemmen achter de gids aan richting de walvissen.

Eenmaal aangekomen geloof ik mijn ogen niet. De enorme moeder ligt volkomen bewegingsloos op twintig meter diepte; stil. Het kalf hangt verticaal in het water naast zijn moeder. We blijven op gepaste afstand en zien hoe het kalf af en toe bij zijn moeder drinkt. Ze houdt het jong soms liefkozend onder haar vinnen. En hoe langer we er zijn, hoe meer het vertrouwen lijkt te groeien. Moeder blijft beneden terwijl de kleine elke 5 minuten naar boven komt om adem te halen.

Ineens zwemt het kalf recht op ons af. Om te spelen kennelijk. Wij zwemmen verschrikt achteruit. De moeder vindt het best. Misschien wel omdat het drie maanden oude kalf van zeven ton enorm is vergeleken bij ons. Het kalf zwemt daarna nog een aantal keren op ons af, speelt wat, en gaat dan weer terug naar moeder om te drinken. We zitten er bijna ademloos naar te kijken. Na een half uur zijn we boven moeder gedreven. Ze beweegt heel voorzichtig uit de weg, om ons niet te bezeren en komt dan snel en gracieus boven om adem te halen. Eenmaal boven zwemt ze op ons af en kijkt ons recht aan voordat ze weer terug duikt en samen met jong verdwijnt in het diepe blauw.

Voorheen hoorde ik mensen soms vertellen hoe zwemmen met dolfijnen hun leven veranderde. Ik kon me er geen voorstelling van maken. Deze ervaring in de wateren rond Tonga hebben me veranderd. Ik kijk nu anders naar onze planeet, nu ben ik zelf geraakt. Niet door dolfijnen maar door vriendelijke reuzen.’’